مطالبی که در زير می خوانيد؛
فعاليتهای موسسات معروف طراحی فضای سبز در آمريکا می باشد
که موفق به در يافت جايزه
ASLA 2003
گرديده اند.
طرح اول متعلق به موسسه ای بنام
SWA
می باشد که در پی اقدامات خود در زيباسازی محيط کار
در يکی از نقاط دور افتاده ايالت تگزاس، موفق به کسب
جايزه بهترين معماری فضای سبز در سال 2003 شده است.
طراحی شرکت
سهامی وست ليک (West
lake) در محوطه
سازی و فضای سبز برگرفته از مزارع ايالت تگزاس می باشد. اين
شرکت با وسعت 650000 فوت مربع زيربنا و پارکينگی با ظرفيت 2700
خودرو، به همراه جنگل، چمنزار و درياچه های کوچک در نزديکی
سولانا، بين دالاس و فورت ورث قرار دارد. اين منطقه دارای
مزارع فعال و دو درياچه، چمنزاری با گلهای وحشی و زمينی با تپه
زارهای کوچک می باشد. اينجا اولين سرزمينی بود که در پيشرفت
سريع بزرگراه 114 در شهر وست ليک تحت تاثير قرار گرفت و مزارع
آن تحت فشار گسترش شهری آسيب ديدند.
طی توافقات وهمکاريهای نزديکی که بين موسسه طراحی
SWA و نماينده
خريداران پديد آمد؛ اين موسسه تاکيد کرد که محوطه سازی اين
ناحيه بايد از مدل خانه های روستايی تبعيت کند وشامل ساختمان،
جاده و پارکينگ در دل طبيعت بکر و فضای بومی باشد. خودروها
بايد در پارکينگهای پنج طبقه نگهداری شوند تا از اين راه
درختان حفظ گردند و انعطاف لازم برای بوجود آوردن سبزه و
چمنزار در خاک بدست آيد. برای جداسازی پارکينگ خودروها از
ساختمان اداری، طراحان آندو را دور از هم قرار دادند وبا يک
راهرو سرپوشيده (بعنوان سايه بان) آنها را به هم متصل نمودند.
گذر از اين راهرو همانند سفری از درون گلها، چمنزارها و درختان
اين ايالت است.
بدليل تقاضای خريدار، چمنها و گياهان بومی موجود در اين محوطه،
تداعی کننده مرغزارهای شمال تگزاس می باشد. فضای عمومی خارجی
متشکل از قلوه سنگ، آبهای چشمه مانند و شمه ای از گياهان
سرزمينهای خشک همچون کاکتوس است. کاربرد ماسه سنگ تگزاس، فولاد
وشيشه در ساخت محوطه و ساختمان، صحنه ای را بوجود آورده است که
در هم آوايی کامل با رنگ و بافت ظريف منطقه است. خيابانها
باريک و بدون جدول ساخته شده اند تا يادآور جاده های ايالت
باشند و آب را به فضای سبز اطراف خود بازگردانند. چراغهای کنار
خيابان بجای پايه بر روی درختان نصب شده اند و از بکار بردن
اشيای فلزی تا حد امکان کاسته شده است. هر يک از اجزاء اين
طراحی به حفاظت از درختان و گياهان موجود در اين ناحيه تا سر
حد امکان کمک می کنند و در بازسازی آب بند، تشکيل مجدد درياچه
ها، لايروبی و بازگرداندن ساکنين اطراف به اين محل نقش بسزايی
را بازی می کنند. در کنار تمام اينها، حدود 1000 اصله درخت نيز
برای نسل آينده جنگل کاشته شده است.
* * * * * * * * * * * *
باغ درختان بلوطی که کاملا رشد يافته اند؛ اطراف راهروی مسقفی که
پارکينگ را به ساختمان اداری پيوند می زند؛ جلوه خاصی دارد. گذر از
اين راهرو همانند سفری از ميان دشت پر از گل و سبزه و درخت است.
* * * * * * * * * * * *
با استفاده از جنگل، چمنزار و درياچه؛ اين مکان بگونه ای طراحی
شده است که نمادی از خصوصيات يک مزرعه روستايی بوجود آيد. اين
موفقيت با چيدن 650000 فوت مربع ساختمان اداری ويک پارکينگ با
2700 خودرو ظرفيت در کنار جنگل، چمنزار و درياچه ها به دست
آمده است.
* * * * * * * * * * * *
ماسه سنگ، ماده غالب تشکيل دهنده ساختمان و سواحل آبی پيرامون
راهرو اصلی است. چنين ترکيبی، اين تصور را در ذهن بيننده بوجود می
آورد که ساختمان و درياچه هر دو بخشی از ماسه سنگهای محيط
اطراف می باشند.
* * * * * * * * * * * *
رودی که وظيفه زه کشی محوطه را برعهده دارد؛ لذت بصری ناظرين را
نيز فراهم می آورد. زير ساخت رودخانه متشکل از قلوه سنگهايی است که
بر روی تورهای فلزی در سراسر رود قرار گرفته اند و هنگامی که آب از
آنها می گذرد؛ کف می کند و حباب بوجود می آورد وبصورت موجهای کوچک
لغزان سطح رود را می پوشانند و بگونه ای تداعی گر چشمه های جوشان
محلی است.
* * * * * * * * * * * *
مرغزاری که ساختمان اصلی را باگلهای وحشی در آغوش گرفته است؛ از
خاک همين محل پوشيده شده است و در خود فضای سبزی را پرورانيده است
که نمايانگر پيشرفت طبيعی دنيای بيرون خود در آينده است.
* * * * * * * * * * * *
گياهان "چند سال زی" آميخته با چمنهای سرسبز، نمونه ای از
گلهای وحشی محبوب تگزاس را در برابر چشمهایمان به تصوير می
کشند.
* * * * * * * * * * * *
پانزده نوع چمن مختلف، شامل چمنهای بومی و تزئينی، فضای سبز طبيعی
را به فضای مصنوعی ساخته انسان پيوند زده اند.
* * * * * * * * * * * *
در مکانی دور از ساختمان اصلی، سايبانی خنک بازديد کنندگان را به
گشت وگذار دراين فضا فرا می خواند. لبه درياچه نشانگر سه همخوانی
با محيط زيست طبيعی است: اولين آنها ساحلی ساخته شده از سنگهای
رسوبی است؛ نمونه دوم ساحلی پوشيده از گياهان آبزی بومی است و
آخرين آنها هم ساحلی است پوشيده از نيلوفر آبی که در کنار درياچه
های آمريکا می رويد.
»»»
برنده جايزه بهترين معماری فضای سبز درپنسيلوانيا در سال 2003
«««
مرکز پل گتی يکی از معروفترين سازمانهای هنری در جهان است که بر
روی مکانی برفراز يک تپه در مقياس 110 آکر ساخته شده است. اين
مرکز، توسط 600 آکر محيط طبيعی حفاظت شده در دامنه کوههای سانتا
مونيکا احاطه شده است. با قابليت پذيرش در حدود 1.4 ميليون
بازديدکننده و 1500 کارمند در سال، اين سازمان پيشرفته بخوبی
نيازهای خصوصی و عمومی بازديدکنندگان را برآورده می کند. از همان
آغاز طراحی، باغها و فضاهای باز از جمله اجزاء کليدی اين مرکز به
شمار می آمدند و راهی در جهت ايجاد يک مکمل باارزش به اين مقصد
فرهنگی گردشگران و ميراثی برای آيندگان. اين هدف عالی منجر به پديد
آمدن فضای سبزی شد که به محيط زيست ارج می نهد و اين ارثيه گرانقدر
را محافظت می کند. اين مکان، کاربرد را به لذت بصری پيوند می زند
وعلم باغبانی را با زيبايی شناسی ترکيب می نمايد.
فضاهای
سبز، چشمه ها و باغهای مرکز گتی بسيار متنوع و پيشرفته اند.
اين امکانات از يکسو نشانگر محيط طبيعی جنوب کاليفرنيا هستند و
از سوی ديگر معرف دستاورد موسسات فضای سبز جهان در عصر نوين
است که ريشه ای در فرهنگ گذشته دارند. ويلاهای تپه ای
ايتاليايی در زمان رنسانس الگويی شد برای معماری اين مکان که
در آن، زمينهای شيب دار با خانه هايی با کرتهای پله ای، باغها
و حياطهای روستايی خودنمايی می کردند. هر چند که اين نوع
معماری فضای سبز نشات گرفته از معماری مديترانه ای اسپانيا،
فرانسه و ايتاليا است؛ ولی ترکيب آن با محيط طبيعی کاليفرنيا
که خصوصياتی همچون دامنه گسترده گياهان، تکنيکهای علمی باغبانی
و نياز به پرهيز از فرسايش و آتش افروزی دارد؛ بسيار حائز
اهمييت است. در طول سفر به اين نقطه، باغها و چشمه ها رشته ای
از آهنگهای موزون، رنگ و صدا را در برابر چشم بينندگان به
تصوير می کشند و بافتار، نور و سايه ها به همراه رايحه ای خوش،
در ستايش از معماری بر می آيند و جزئيات ظريفی را برای ناظرين
مکشوف می نمايند.
با بالا رفتن از تپه، درجه حرارت ورنگ گياهان بخاطر قرار گرفتن
بيشتر در معرض آفتاب افزايش می يابد. درختان زيتون در اين
ناحيه يادآور شهر آتن و الهه عقل است. در کنار ايجاد اين مرکز،
موسسه گتی با ايجاد اين باغها و گياهان نشان داده است که با
توجه به ذخاير آبی وآب و هوای جنوب کاليفرنيا، چنين فضای
سبزی را نيز می توان ايجاد کرد و الگويی برای مناطق اطراف پديد
آورد. چشمه ها نيز همانند باغها، تجربه باغبانی سنتی را با
ايجاد چشمه آمفورا که در ديواره های سنگ آهکی حفر شده است و از
شکل باستانی برای ايجاد يک غار مدرن بهره جسته است؛ تکرار
نموده اند. در کنار تمام اينها، در مرکز محوطه موزه، چشمه های
پرآبی در همسايگی هم وجود دارند که تجسم عينی تاريخ کاليفرنيا
با آن سنگهای مرمر خاص خود می باشد که از صحرای نوادا آورده
شده اند.
* * * * * * * * * * * *
باغ کاکتوس درجنوب پرومونتری
* * * * * * * * * * * *
چشمه حياط موزه
* * * * * * * * * * * *
آگاوس (Agaves)،
يوفوربياس (Euphorbias)
و ساير گياهان صحرايی بر روی کرتهای جنوبی
* * * * * * * * * * * *
چشمه ای در محل ورودی ميدان عمومی.
استخر بوسيله يک آبشار کوچک پر می شود که از پله های ورودی
موزه به پايين جاری می گردد.
»»»
طرحهای ديگری که جوايز
ASLA 2003
را دريافت کرده اند:
«««
خيابان ميشن سانفرانسيسکو:
نمايی زيبا از راه گرانيتی باز آميخته ای که از دو سويش بيشه
خيزران روييده و در سنگهای سخت و گلدانهای برنزی فرو رفته است.
اين مسير گرانيتی با سطح شيبدارش قابل استفاده برای معلولين
نيز می باشد.
گذرگاه خيابان لوييس، لاس وگاس:
پياده رو خيابان لوييس متناوبا از طرق مختلفی شکل گرفته است.
زمانی بوسيله يک پل، گاهی بوسيله راهرويی از جنس سيمان گرم ويا
مقداری قلوه سنگ معمولی.
خيابان ماپل، کمبريج:
نمايی از مدخل جنوبی خيابان ماپل
